Een prikkel erbij?

Stel een buschauffeur krijgt commentaar omdat hij altijd erg slingerend rijdt. Uit nadere inspectie blijkt hij zo slingerend te rijden, omdat hij de weg niet kent en om toch de juiste route te rijden gebruikt hij, al rijdend, een uitvouwbare, papieren plattegrond. Wanneer zijn leidinggevende hem zou opdragen om niet meer met de kaart op zijn stuur te rijden zal de buschauffeur weliswaar niet meer slingeren, maar is het de vraag of hij via de juiste route op zijn bestemming aankomt (als hij überhaupt al aankomt). De plattegrond zórgde voor een probleem, maar loste ook een probleem op.

Zo is het ook met kinderen met ADHD. Het bewegen, het kletsen tijdens hun werk, reageren op anderen etc zijn allemaal (onbewuste) manieren van het brein om de (waarschijnlijk saaie) taak aantrekkelijker te maken. Kletsen met een klasgenootje (de plattegrond) zorgt er weliswaar voor dat de taak aantrekkelijker wordt (juiste route), maar zal er waarschijnlijk ook voor zorgen dat de taak minder snel of minder goed wordt uitgevoerd (slingeren). Als we bij kinderen met ADHD prikkels verminderen (ze apart zetten, een geluiddempende koptelefoon gebruiken etc) halen we als het ware hun plattegrond weg. Ze kletsen dan waarschijnlijk minder en als er minder prikkels zijn valt er ook minder te reageren, maar een taak die al saai was, maken we op die manier nóg saaier.

De buschauffeur is pas echt geholpen als hij de plattegrond weg kan doen, omdat hij op een andere (veiligere) manier kan zien hoe hij moet rijden (bijv door een navigatiesysteem).

Kinderen met ADHD help je meestal niet door (alleen) afleidende prikkels weg te nemen, maar door ook (juist!) andere prikkels toe te voegen. Prikkels die de taak aantrekkelijker maken, zonder dat ze ervoor zorgen dat de taak niet (voldoende) uitgevoerd kan worden. In plaats van een geluiddempende koptelefoon kun je bijvoorbeeld een kind een muziekje laten luisteren, een opdracht met een klasgenootje samen laten uitvoeren of middels een timer een kind aanmoedigen om zijn of haar PR ‘sommen maken in 3 minuten’ te verbreken en zo zijn er veel meer manieren te bedenken.

Welk gedrag van jouw kind of leerling fungeert als ‘plattegrond’? Hoe uit zich ‘het slingeren’? Met welk ‘navigatiesysteem’ is jouw kind of leerling geholpen?

We denken graag met je/jullie mee!

Dat er lange wachtlijsten zijn binnen de jeugdzorg is algemeen bekend. Negen maanden of langer wachten is eerder regel dan uitzondering, helaas. Maar waar je niemand over hoort en wat minstens net zo schrijnend is, is hoeveel tijd het kost vóór je kind op die wachtlijst staat.

Als een volwassene vermoedt dat hij of zij ADHD heeft en zich tot de huisarts wendt, zal hij of zij verwezen worden naar een GGZ-instelling en staat dan zo’n 2-4 weken later op de wachtlijst.

Als je kind thuis en op school flink vastloopt en er zijn vermoedens van ADHD dan is de huisarts meestal ook het eerste aanspreekpunt. Er volgt dan echter geen verwijzing, maar een ‘stop’ bij de gemeente.

Waarom? Omdat de gemeente verantwoordelijk is voor de jeugdzorg vanuit de Jeugdwet én dus ook de zorg van jouw kind moet betalen. Zij zullen beoordelen of jouw zorgen en vragen terecht zijn en of zij het (ook) nodig vinden dat er, in dit geval, onderzoek naar ADHD gedaan moet worden. Om dit in kaart te brengen ben je weken zo niet maanden verder (dit zal per gemeente wisselen).